استفاده از روش‏های ابرداده در سازماندهی اطلاعات
استفاده از روش‏های ابرداده(Metadata) در سازماندهی اطلاعات
رشد و گسترش شتابناک منابع اطلاعاتی در اینترنت و بهویژه پس از شروع کار وب با قابلیت‏های بی نظیر آن، ضرورت وجود عناصر داده‏های فرانگر و گسترده را برای سازماندهی جستجو و بازیابی سریع‏تر، مؤثر و نظام یافته‏تر منابع اطلاعاتی شبکه به اثبات میرساند که از جمله این عناصر «ابرداده» است.
هاپکینز (Hopkins) (1988م) در تعریف ابرداده می‏گوید: «اطلاعات فهرست‏گونهای است که برای شناسایی توصیف و مکان‏یابی منابع الکترونیکی شبکه مورد استفاده قرار می‏گیرد». با توجه به این تعریف، ابرداده در واقع نوعی روش و ابزار برای فهرست‏نویسی، سازماندهی و بازیابی منابع الکترونیکی در شبکه اینترنت است و کاربرد اصطلاح جدید نیز برای ایجاد تمایز میان روش‏های جدید سازماندهی منابع اطلاعاتی الکترونیکی با روش‏های متداول و سنتی فهرست‏نویسی و سازماندهی اطلاعات است که صرفاً در کتابخانه‏ها و مراکز اطلاع‏رسانی مورد استفاده قرار می‏گرفت.
ویژگی‏های ابرداده‏ها
مبنای کاربرد ابرداده، جستجو، یافتن، مستندسازی، ارزش‏یابی و گزینش منابع شبکه‏ای است که موجب افزایش دقت بازیابی منابع شبکه‏ای می‏شود. اهمّ ویژگی‏ها و کاربردهای ابرداده عبارت است از:
1. مدیریت بر حجم گسترده‏ای از اطلاعات در شبکه؛2. نمایه‏سازی و انواع گسترده‏ای از اطلاعات در شبکه؛
3. آسان‏سازی جستجو و بازیابی اطلاعات در شبکه و جامعیت در بازیابی؛
4. تطبیق، اشتراک، یکپارچه‏سازی و استفاده مجدد از انواع اطلاعات در محیط شبکه؛
5. نظارت بر دسترسی به اطلاعات، ابرداده نه تنها به جستجو و بازیابی مؤثر منابع اطلاعاتی ناهمگن می‏پردازد؛بلکه اطلاعاتی را که دسترسی بدان‏ها محدود است، برای شیوه و نوع استفاده کاربران مدیریت می‏کند.
تاکنون برای ابرداده قالب‏ها و استانداردهای گوناگونی به وجود آمده است که از مهم‏ترین آنها می‏توان به موارد ذیل اشاره کرد:
ـ قالب ابرداده‏ای دوبلین کور(Dublin Core Metadata Format)
ـ قالب مارک
ـ قالب U.S مارک
ـ قالب ابرداده طرح کدگذاری متن(Text Encoding initiative)
ـ قالب ابرداده‏ای خدمات مکان‏یابی اطلاعات دولتی(Governmetn lnformation Locator Services).
از میان قالب‏های یادشده، قالب دوبلین کور که به منزله یک استاندارد جامع توسط او.سی.ال.سی(O.C.L.C) تدوین یافته است، از اعتبار و جامعیت بیشتری برخوردار است. به همین دلیل، این استاندارد، مورد پذیرش بسیاری از کتابخانه‏ها و مراکز فهرست‏نویسی قرار گرفته و مبنای کار سازماندهی منابع اینترنتی واقع شده است.
این قالب دارای مجموعه عناصری ابرداده‏ای است که به این ترتیب هستند: 1. عنوان؛ 2. پدیدآورنده؛ 3. موضوع؛ 4. توصیف؛ 5. ناشر؛ 6. همکار؛ 7. تاریخ؛، 8. نوع منابع؛ 9. قالب؛ 10. شناسگر؛ 11. منبع؛ 12. زبان؛ 13. ارتباط یا رابطه؛ 14. پوشش؛ 15. حقوق.
نتیجه‏گیری
ظهور اینترنت چالش‏های جدیدی را به وجود آورده است و تاءثیرات عدیده‏ای بر علوم و فنون مختلف گذارده است. یکی از عرصه‏هایی که به شدت از اینترنت تأثیر پذیرفته است، عرصه اطلاعات و اطلاع‏رسانی است و در آینده باید شاهد باشیم که کل جریان داد و ستد اطلاعات از طریق اینترنت انجام خواهد گرفت. ظهور محیط‏های الکترونیکی جدید و منابع الکترونیکی مختلف، ضرورت الگوها، روش‏ها، استاندارها و ابزارهای جدیدی را برای ذخیره، سازماندهی و بازیابی آنها به خصوص منابع اینترنتی می‏طلبد. با توجه به اینکه اینترنت خود دنیای بسیار آشفته‏ای است و از طرفی دیگر، امکانات فعلی موجود در اینترنت برای جستجو و بازیابی اطلاعات دارای نارسایی‏های عدیده‏ای هستند، لازم است کتابداران و اطلاع‏رسانان که سال‏هاست با عنوان سازمان‏دهندگان منابع اطلاعاتی چاپ شناخته شده‏اند، با ابزارهای جدید سازماندهی منابع اینترنتی آشنا شوند و دنیای بی‏نظم و آشفته موجود در اینترنت را نظم ببخشند و کارکردهای اینترنت را به حدّ اعلا که همان اشاعه اطلاعات در شکل صحیح است، با دقت هر چه تمام‏تر در زمان مناسب و با هزینه مطلوب به انجام برساند. برای این کار، ابزارهای چندی وجود دارد که موتورهای کاوش اینترنت یکی از آنهاست و استانداردها و الگوهایی نیز وجود دارند که حاصل کار کتابداران است که از مهم‏ترین آنها استفاده از روش‏های ابرداده در جهت سازماندهی منابع اینترنتی است. نکته اصلی و پر اهمیت آن است که اگر هر چه سریع‏تر چاره‏ای به‏ویژه از سوی کتابداران برای مشکل سازماندهی اطلاعات در اینترنت اندیشیده نشود، با افزوده شدن حجم عظیم و روزافزون اطلاعات، نتیجه‏ای جز بازیابی زیاد و نامربوط حاصل نخواهد شد.
منبع:پایگاه مجلات نور
Share
 
دوره های آموزشی
دوره های مدیریت پروژه  دوره های مدیریت پروژه
مدیریت بازاریابی
دوره های مدیریت بازاریابی  دوره های مدیریت بازاریابی
مدیریت مالی
دوره های مدیریت مالی  دوره های مدیریت مالی
مدیریت دانش
دوره های مدیریت دانش  دوره های مدیریت دانش
مدیریت منابع انسانی
دوره های مدیریت منابع انسانی  دوره های مدیریت منابع انسانی
مدیریت نگهداری و تعمیرات
دوره های مدیریت نگهداری و تعمیرات  دوره های مدیریت نگهداری و تعمیرات
مدیریت تولید،بهره وری و کیفیت
دوره های مدیریت تولید،بهره وری و کیفیت  دوره های مدیریت تولید،بهره وری و کیفیت
صفحه اصلی    .    درباره ما 
تمامی حقوق مادی و معنوی این وب سایت نزد بنیان محفوظ می باشد .
طراحی سایت  و بهینه سازی : ایران طراح