مقدمه: برنامه ریزی استراتژیک یک موضوع با اهمیت قابل مشاهده و جذاب در سیستم اطلاعات حرفه ای هر دو جامع دانشگاهی و تجاری از سال 1970 می باشد.سالهاست تعدادی از سازمانها تصمیمات یک موضوع با اهمیت قابل مشاهده و جذاب در سیستم اطلاعات حرفه ای هر دو جامع دانشگاهی و تجاری از سال 1970 می باشد.سالهاست تعدادی از سازمانها تصمیمات تکنولوژیکی و مالکیتی را تحت تاثیر سیستم های اطلاعات سازمانی قرار دارد،بر اساس آنچه که خود باور دارند و یا توصیه هایی که از فروشندگان یا همکاران خود در سازمانهای دیگر می گیرند، انجام می د هند. نتایج این رویکرد برای اتخاذ تصمیم و مصرف سرمایه ها نسبتا غیر قابل پیش بینی است. امروزه اغلب سازمانها بر این موضوع پافشاری می کنند که تکنولوژی و سیستم های اطلاعات تصمیماتی که با یک فهم واضح از کسب و کار و استراتژی سازمانی و رهبری ایجاد شده اند را گزارش می کنند. سیستم اطلاعات استراتژیک یک فرآیند مدیریتی است برای ایجاد انسجام سیستمهای اطلاعاتی با فرآیند برنامه ریزی سازمان ، مرتبط کردن برنامه های کاربردی سیستمهای اطلاعاتی با اهداف سازمان و تعیین الزامات اطلاعاتی برای دستیابی به اهداف بلند مدت و کوتاه مدت سازمانی. چهارچوبی که به توضیح سیستم های اطلاعات در سازمان های امروزی کمک می کند مثلث استراتژی سیستم های اطلاعات می باشد.چهارچوبی که کمک می کند به توضیح اهمیت سیستم های اطلاعات در سازمان های امروزی، مثلث استراتژی سیستم های اطلاعات می باشد. پیامی که بوسیله مثلث نقل می شود این است که برای سه عنصر مثلث به نامهای تجارت ( کسب و کار) ، استراتژی سازمان و سیستم اطلاعات، هم ترازی و مکمل همدیگر بودن مهم می باشد.توجه به این نکته مهم است که استراتژی تجاری در بالای مثلث قرار دارد.
پیرسون و ساندرس سه عنصر مثلث را به صورت زیر تعریف میکنند:
استراتژی تجاری با یک ماموریت شروع می شود و مجموعه ای متناسب از اعمال جهت انجام( تکمیل) ، مقاصد، اهداف و انجام محدودیت های مجموعه روی آنجه که تجرت می کوشد که انجام دهد.
استراتژی سازمانی با افراد، فرآیند های کاری ،ساختار، مزدو برنامه سروکار دارد که در رسیدن به اهداف تجاری کمک می نماید.
استراتژی سیستم های اطلاعات، برنامه یک سازمان می باشد که در ایجاد سیستم های ( سرویس های ) اطلاعاتی بکار میرود.
پیشنهادات مفهومی یا هدایتی در مورد استراتژی که از چهار چوب منتج شده است ، شامل گزینه های زیر می باشد.
شرکت های موفق یک استراتژی برجسته تجاری که هردو استراتژی سیستم های اطلاعات و سازمانی را شامل می شود دارا می باشند.
استراتژی سیستم اطلاعات می تواند خودش اثر کند یا بوسیله تغییراتی در استراتژی تجاری و سازمانی شرکت ها تحت تاثیر قرارگیرد . تغییرات در استراتژی سیستم اطلاعات باید بوسیله تغییراتی در استراتژی سازمان انجام شود وباید با استراتژی تجاری کلی سازمان منطبق باشد.
استراتژی سیستم اطلاعات همیشه به نتایج، فهم یا عدم فهم ، با استراتژی های سازمانی و تجاری احتیاج دارد.
برنامه ریزی تکنولوژی و اطلاعات استراتژیک با برنامه ریزی که عمدتا بر روی تقاضای کاربران و توجیهات مالی متمرکز شده است، تفاوت دارد. برنامه ریزی تکنولوژی و سیستم اطلاعات یک همگرایی میان معانی و اهداف را منعکس می کند. بر این اساس سیستم های اطلاعات و تکنولوژی جهت رسیدن به اهداف بسیار مهم باشند
فرآیند برنامه ریزی :
راههای میانبر در فرآیند برنامه ریزی استراتژیک وجود ندارد. مراحل اولیه که لینک شدن تجارت، سازمان و استراتژی های اطلاعات را در یک روش مکمل تضمین می کند ، بی نهایت مهم هستند.
نکته خیلی مهم این است که فرآیند برنامه ریزی برای تکنولوژی باید بخشی از برنامه کلی کسب و کار باشد. سازمانها با توسعه یک برنامه استراتژیک جهت ایجاد زمینه ای برای اتخاذ تصمیم نیاز دارند.
تصمیم گیری روی نوع ابزارهای مورد استفاده در فرآیند برنامه ریزی ساده نمی باشد. فرآیند برنامه ریزی پیچیده می باشد. و همیشه بهترین رویکرد نمی باشد و رسیدن به بهترین شیوه برای یک سازمان را تقریبا غیر ممکن می سازد. در نتیجه تعداد از سازمانها ترکیبی از رویکرد ها را مورد استفاده قرار می دهند.
آنالیز فرآیند در 5 فاز آشکار می شودکه بصورت زیر است:
1- فرآیند تجاری استراتژیک – پیش نیاز برنامه ریزی سیستم ها و شامل ماموریت، رهبری آینده ، اهداف و استراتژی می باشد.
2- ارزیابی سیستم های اطلاعات – ارزیابی منابع سیستم اطلاعت کنونی و چطور آنها در سازمان بکار می روند( خدمت می کند)
3- دیدگاه سیستم های اطلاعات – نقش ایده آل که باید برای کاربرد منابع سیستم اطلاعات دنبال شده باشد.
4- راهبردها ( راهنمای سیستم های اطلاعات- مجموعه توضیحات ( گفته ها) که درباره کاربرد تکنیکال سازمان و منابع سیستم اطلاعت صحبت کرده است.
5- ابتکارات استراتژیک – سه تا پنج سال پروپوزال ( طرح های پیشنهادی) بلندمدت که ابتکارات جدید را برای سازمان سیستم اطلاعات تصریح نموده است.
برنامه ریزی سیستم اطلاعات قبلا شامل عملکرد تکنولوژی و سیستم های حرفه ای بوده اما امروزه با برنامه ریزی مشارکتی و رقابتی بخش هایی شامل مدیران رده بالا، مدیران قسمت بازاریابی ، تکنولوژی و سیستم های حرفه ای و بعضی اوقات گروه های خارجی از قبیل مشتریان و اتحاد همردگان تغییر یافته است. بنابراین برنامه ریزی به مشارکت میان، مهارت های عملیاتی، سیستم های اطلاعات گروهی و مدیران عملیاتی تبدیل شده است. فرآیند برنامه ریزی با تصمیمات، وضوح ، مذاکره و دستیابی به یک فهم متقابل نیاز دارد.
با رشد سریع تکنولوژی امروزه، سازمانها به چند سال جهت اجرای برنامه و سه تا پنج سال عمر مفید برای آن برنامه نیاز دارند. هر چیزی که وابسته به تکنولوژی باشد سریعا در حال تغییر است و تغییرات اساسا بر مبنای تکنولوژی و سیستم های اطلاعات اتفاق می افتد.
وقتی که فرصت های محیطی نمایان می شوند، سازمانها جهت کسب سود نیاز به پاسخ سریع دارند. تعدادی از پاسخ های سریع ممکن است در آینده با شکست مواجه شوند، اما ثابت شده است که بهتر از یک فرصت از د ست رفته می باشد.
اغلب فرآیند ها همچنین شامل یک انالیز به شکل قوت ها، ضعفها، فرصت ها و تهدیدها swotمی باشد. این آنالیز تاثیر عوامل درونی و بیرونی سازمان، فرمول سازی استراتژی و اهداف ویژه متناسب اب اهداف عملیاتی و تاکتیکی ، جهت رسیدن به اهداف را بیان می دارد.
سوالات کلیدی و خروجی ها از فرآیند برنامه ریزی
در اماده سازی مطالب جهت فرآیند برنامه ریزی استراتژیک، موضوعات وسیعی باید به مشاهدات اضافه شوند- موضوعات بر اساس ساختار سازمانی و فرهنگ سازمانی متغیر است.
استراتژی سیستم اطلاعات چهار ترکیب متمایز دارد: استراتژی اطلاعات ، استراتژی تکنولوژی اطلاعات ، استراتژی مدیریت اطلاعات و استراتژی اجرا و مدیریت تحول.
استراتژی اطلاعات به سوالات زیر پاسخ می دهد، چه اطلاعاتی و چه موقع، جهت پشتیبانی از کارهای آغازین و اهداف کلیدی مورد نیاز است. استراتژی تکنولوژی اطلاعات با کاربردها و صفحاتی جهت آماده نمودن اطلاعات مرتبط می باشد.
استراتژی مدیریت اطلاعات با چگونگی سرویس های اطلاعاتی که برای سطوح مختلف سازمان، طراحی شده است، ارتباط دارد. استراتژی اجرا و مدیریت تحول انچه را که تغییرات سازمانی برای استراتژی سیستم های اطلاعات نیاز دارد تا موفق باشد شناسایی خواهد نمو د.
پوشه های خروجی از فرآیند برنامه ریزی بید گزارش جامعی همراه با اهدافی جهت توسعه سیستم ها باشد تا دید آینده نگرانه ای از نقش سیستم های اطلاعات با سازمان را ارائه دهد یا هیچ فرمت استانداردی برای این گزارش ها وجود ندارد.
رویکرد ی بر مبنای تکنولوژی جهت برنامه ریزی :
در سالهای اخیر، ابزارهای الکترونیکی آنلاین جهت حمایت از فرآیند برنامه ریزی ایجاد شده اند. رویکرد آنلاین جذاب می باشد، همانند شرکت کنندگانی که به یک وب سایت گروهی از طریق کامپیوتر مشخصی متصل می شوند و همان لذتی رویکرد که از جلسات رودر رو دارند میبرند.
سوالات بازو بسته و رتبه بندی عناصر روی موضوعاتی از قبیل ماموریت سازمان، ارزشها، حالت حال حاضر سازمان، محیط خارجی ، صف بندی کلی سازمانو رهبری آینده باید مورد اشاره قرار گیرد. بعضی از نرم افزارها
بطور مشخص جهت پشتیبانی از گروه های طوفان مغزی و جلسات ارزیابی طراحی شده بودند.
گروهی دنباله رویدادهای گسسته فعالیتهای مشترک از میان نرم افزارها آماده شده توسطsystem group.com امکان پذیر شده است و شامل موارد ذیل است:
• طوفان مغزی الکترونیک باز بدون نام
• توانایی طبقه بندی سریع موضوعات وایده های کلیدی
• توانایی اولویت بندی الکترونیکی موضوعات و ایده های کلیدی
• قابلیت ممیزی الکترونیک برای ادراک ممیزی ها و آزمون مفهوم
• تفسیر موضوعی جهت تفسیرهای باز روی یک سری از موضوعات و پی آمدهای کلیدی
• قابلیت طرح ریزی پروژه جهت توسعه برنامه های سطح بالا و اجرای آنها
از مزایای واضح این فرآیند آنلاین می توان به موارد ذیل اشاره کرد:
همه شرکت کنندگان می توانند سریعا، اما بدون نام ، ایده های جمع شده توسط دیگر شرکت کنندگان را ببینند. در اینجا نیازی به پست به موقع برگه ها نمی باشد. هنگامیکه پاسخ ها دریافت شدند، facilator می تواند سریعا موضوعات بیرون آماده را که بعدا می تواند مورد بحث واقع شود،شناسایی و فهرست نماید. در اخر ویژگی مهم صرفه جویی در زمان برای این حالت پدید می آید.
نتیجه گیری:
تکنولوژی و سیستم های اطلاعات یک نقش فزاینده را در محیط امروزه سازمانی بازی می کند. به علت تغییرات سریع توسعه تکنولوژی ، بعضی اوقات انتخاب فرآیند برنامه ریزی استاندارد مشکل است. راهبرد ائولیه برای برنامه ریزی سیستم های اطلاعات آن است که فرآیند برنامه ریزی باید طراحی شده باشد و هدایت شده باشد در اتصال با سازمان واهداف تجاری. اغلب سازمانها هم اکنون موافقند که سیستم اطلاعات یک منبع سازمانی مهم استراتژیک می باشد که می تواند سودهای استراتژیک و پیشرفت عملکرد تجاری را باعث شود. بخشی از برنامه آنها فرآیند مقداری از سازمانها اتخاذ کرده اند یک جهت و وضعیت واکنشی را با ملاحظه فرصت هایی که ممکن است خودشان مهیا سازند. اغلب یک سناریو رویکرد توسعه که به نظر می آید توسعه آینده را به نبرد با رشد سریع تغییرات تکنولوژی کمک می کند ، ضروری می باشد .
منبع: (2010 ASCUE Proceedings)
تهیه و تنظیم: پایگاه مقالات علمی مدیریت
|